سیستم وام دهی در DeFi و نحوه ی کسب سود

مقدمه 

وام دهی یکی از محبوب ترین کاربردهای صنعت روبه رشد دیفای (امورمالی غیرمتمرکز) است. اگر با مفهوم DeFi آشنایی ندارید، ابتدا مقاله ی امورمالی غیرمتمرکز (DeFi) را مطالعه کنید تا به درک بهتر این مقاله کمک کند.

درادامه بررسی می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎کنیم چگونه می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎توان از سیستم وام دهی در دیفای، وام گرفت یا با قرض دادن، به کسب درآمد پرداخت. همچنین به بررسی مزیت ها و معایب وام دهی در دیفای با مقایسه با روش های سنتی خواهیم پرداخت.

دیفای یا DeFi چیست؟

پیش از بررسی سیستم وام دهی DeFi و نحوه ی انجام آن، باید بدانیم دیفای (DeFi) چیست؟ همانطور که در مقاله DeFi خواندیم؛ این مفهوم که مختصر شده ی واژه Decentralized Finance است، به معنای امورمالی غیرمتمرکز است، دیفای، تمام موارد مربوط به سیستم مالی را شامل می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎شود. خدمات بانکی، بیمه، صرافی های غیرمتمرکز(DEX)، سیستم وام دهی و... همگی کاربردهایی جذاب از فناوری دیفای (DeFi) به شمار می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎رود. 

غیرمتمرکز بودن به این معناست که کنترل و تصمیم گیری ها به یک شخص یا ارگان خاص، متمرکز نبوده و کنترل آن برعهده خود کاربران است. دقیقا برخلاف سیستم مالی سنتی. برای مثال بانک های خودمان یک سیستم مالی متمرکز به حساب می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎آیند، چراکه کنترل تمام سرمایه ها و تراکنش ها بر عهده ی یک ارگان (بانک) است. غیرمتمرکز بودن چندین ویژگی و مزیت را نسبت به روش سنتی ارائه می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎دهد که بدیهی ترین آن حذف واسطه است.

حذف واسطه علاوه براین که کنترل دارایی هارا برعهده خودمان می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎گذارد باعث می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎شود پرداخت هزینه های گزاف به عنوان کارمزد نیز حذف شود. ‎به علت حذف واسطه، کاغذبازی های اداری از بین رفته و سرعت بالاتری هم ارائه می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎دهد. همچنین می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎توان فارغ از موقعیت و شخصیت از این سیستم استفاده کرد، بنابراین دسترسی بیشتری هم ارائه می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎دهد. 

پس DeFi نسبت CeFi (امورمالی متمرکز)، سرعت بیشتر، امنیت بیشتر(به علت حذف واسطه)، کنترل بیشتر، دسترسی بیشتر و هزینه کمتری را ارائه می‎‎‎‎‎‎دهد. برای اطلاعات بیشتر مقاله "دیفای چیست" را مطالعه کنید.

سیستم وام دهی در DeFi چه مزیت هایی دارد؟

وام دهی یکی از مسائل پرکاربرد در صنعت مالی است. رشد فناوری بلاکچین درچند سال گذشته باعث به وجودآمدن شیوه های نوینی در مسائل روزمره ما شده که مسائل مالی نیز یکی از آن هاست، درواقع این صنعت باعث دگرگونی بسیاری موارد از جمله سیستم وام دهی شده است. وام دهی در کریپتو، هم به صورت متمرکز (CeFi) و هم به صورت غیرمتمرکز (DeFi) وجود دارد، همچنین انواع مختلفی از وام ها هستند که پلتفرم های وام دهی ارائه م‎‎‎ی‎‎‎‎‎‎دهند. 

وام دهی غیرمتمرکز نسبت به روش های سنتی چندین مزیت دارد؛ برکسی پوشیده نیست که وام گرفتن از بانک ها چقدر زمان بر و طاقت فرساست، به علاوه بهره های سنگینی به همراه دارد که باعث می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎شود از وام خود صرف نظر کنیم. اما در دیفای می‎‎‎‎‎‎ت‏‎‎‎وانید به صورت آنی، مبلغ مورد نیاز خودرا دریافت کنید و هزینه های بسیار کمتری بپردازید، همچنین می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎توانید با قرض دادن سرمایه خود به وام گیرندگان، سود مناسبی کسب کنید و یک درآمد غیرمنفعل داشته باشید. 

وام دهی در دیفای (DeFi)، چگونه کار می‎‎‎‎‎‎کند؟

سیستم وام دهی غیرمتمرکز از سه بخش تشکیل می‎‎‎‎‎‎‎‎‎شود؛ وام دهنده، وام گیرنده و یک پلتفرم وام دهی که این دوشخص را به هم وصل می‎‎‎‎‎‎کند.

الف - وام دهنده، شخصی است که دارایی های خودرا در اختیار پلتفرم های وام دهی قرار می‎‎‎‎‎‎‎‎دهد و در ازای آن مبلغی را به عنوان سود، دریافت می‎‎‎‎‎‎کند. بنابراین شما می‎‎‎‎‎‎توانید با در اختیار گذاشتن سرمایه خود به این پلتفرم ها، درآمد غیرمنفعل داشته باشید و به کسب سود بپردازید. این کار توسط قراردادهای هوشمند صورت می‎‎‎‎‎‎‎‎‎گیرد بنابراین قابل اعتماد و شفاف است.

ب - وام گیرنده، شخصی است که از این مبلغ قرض می‎‎‎‎‎‎‎گیرد و در ازای آن به شخص وام دهنده مقداری سود پرداخت می‎‎‎‎‎‎‎‎کند. این میزان سود در پلتفرم های مختلف، متفاوت می‎‎‎‎‎‎‎‎باشد اما به طور کلی بسیار ناچیز تر از بهره های بانک های سنتی است. شخص وام گیرنده باید یک وثیقه که معمولا ارزش بیشتری از مبلغ وام دارد، گرو بگذارد که در صورت عدم پرداخت به موقع بدهی خود، از طریق قراردادهای هوشمند این وثیقه دریافت می‎‎‎‎‎‎شود. البته در دیفای (DeFi) یک نوع وام وجود دارد به نام وام های فلش (Flash Roan). در وام های فلش می‎‎‎‎‎‎توانید بدون نیاز به هیچ گونه وثیقه، وام خودرا دریافت کنید اما دراین نوع از وام ها نمی‎‎‎‎‎‎توانید سرمایه خودرا از بلاکچینی که از آن وام گرفته اید خارج سازید و تنها می‎‎‎‎‎‎توانید درهمان محیط فعالیت اقتصادی داشته باشید.   

ج - پلتفرم وام دهی، وظیفه ی برقراری ارتباط بین وام دهنده و وام گیرنده را دارد. این پلتفرم ها از طریق قراردادهای هوشمند سرمایه وام دهنده را در استخرهای نقدینگی خود ذخیره می‎‎‎‎‎‎کنند و سود سالانه (APY) را به آن ها پرداخت می‎‎‎‎‎‎کنند (این میزان سود در پلتفرم ها و بسته به مقدار سرمایه متفاوت است). درعوض شخص وام گیرنده مبلغی را به عنوان وثیقه (توسط قراردادهای هوشمند)، گرو می‎‎‎‎‎گذارد و مقداری که نیاز دارد را قرض می‎‎‎‎‎‎گیرد. چنانچه وام گیرنده نتواند بدهی خودرا در موقع مقرر پرداخت کند، قرارداد هوشمند به طور خودکار وثیقه را به عنوان جبران خسارت، دریافت می‎‎‎‎‎‎کند. 

معروفترین و معتبر ترین پلتفرم های وام دهی DeFi، به شرح زیراست :

• Coumpond
• Aavee
• Nexo
• MakerDAO
• UniSwap
• Yearn.Finance
• Harvest Finance
• SynThetix
• Curve Finance
• Liquity
• RenVM

آموزش وام دهی در پلتفرم کامپاند Compound

برای این که با نحوه ی دقیق سیستم های وام دهی در DeFi بهتر آشنا شوید، به صورت گام به گام روند انجام این کار را در پلتفرم Compound بررسی می‎‎‎‎‎‎کنیم.

Compound یک پلتفرم وام دهی DeFi و جزو محبوب ترین آن هاست. این پلتفرم به کاربران اجازه می‎‎‎‎‎‎دهد با قفل کردن سرمایه خود، سود کسب کنند و متقاضیان وام از این سرمایه قرض بگیرند. قراردادهای هوشمند این پلتفرم در بستر شبکه اتریوم ایجاد و اجرا می‎‎‎‎‎شوند. توکن بومی این پلتفرم COMP نام دارد که نشان حاکمیتی نیز دارد (حاکمیتی به این معنا که دارندگان توکن COMP می‎‎‎‎‎‎توانند در تصمیم گیری ها و رای گیری های این پلتفرم شرکت کنند). 

نکته ی جذاب دراین پلتفرم این است که، از چندین دارایی دیجیتال برای ارائه وام، پشتیبانی می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎کند. طبق گزارشات "The Book"، بیشترین نرخ عرضه ای که ثبت شده، متعلق به USDT، DAI و USDC ها بوده است. 

نحوه ی وام دادن و کسب سود از پلتفرم Compound به صورت گام به گام :

1- ابتدا وارد سایت رسمی آن شوید. برای ورود به سایت روی لینک Compound.Finance کلیک کنید.

2- روی دکمه "App" کلیک کنید (در تصویر زیر مشخص شده است). 

3- پس از کلیک بر دکمه "App"، از شما می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎خواهد کیف پول دیجیتال خود را به پلتفرم متصل کنید(مانند تصویر زیر). توصیه می‎‎‎‎‎کنم از کیف پول متامسک (MetaMask)، استفاده کنید. همانطور که مشاهده می‎‎‎‎‎‎کنید خود پلتفرم نیز، متامسک را به عنوان اولین گزینه پیشنهاد می‎‎‎‎‎‎دهد. اگر هنوز متامسک خودرا نساخته اید، آموزش ساخت متامسک را مطالعه کنید تا درعرض 5 دقیقه متامسک خودرا ساخته و از آن استفاده کنید.

 4- همانطور که گفته شد پلتفرم Compound در بستر شبکه ی اتریوم است، بنابراین توجه داشته باشید که شبکه اتریوم را به کیف پول متامسک خود ادد (اضافه) کرده باشید(نحوه ی اضافه کردن شبکه ها و توکن ها در مقاله متامسک آموزش داده شده است). زمانی که کیف پول خودرا متصل کردید، داشبوردی برای شما باز می‎‎‎‎‎شود (مانند تصویر زیر). 

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎کنید، دو بخش دراین داشبورد وجود دارد :

بازار های عرضه ( Supply Markets )، از دارایی هایی تشکیل شده که می‎‎‎‎‎‎توانید آن هارا وام دهید و سود کسب کنید. و بازارهای وام (Borrow Markets) مربوط به دارایی هایی است که می‎‎‎‎‎‎توانید آن هارا قرض بگیرید. 

روبه روی هر دارایی یک APY وجود دارد، APY به معنی سود سالانه است. برای مثال توکن Aave (در تصویر بالا) به شخص وام دهنده 0.63 درصد سود سالانه پرداخت می‎‎‎‎‎‎کند و از شخص وام گیرنده 6.09 درصد به عنوان سود دریافت می‎‎‎‎‎‎کند. 

5- از بخش Supply Markets دارایی موردنظر خودرا برای وام دادن انتخاب کنید. از توکن ETH برای ادامه آموزش استفاده م‎‎‎ی‎‎‎‎‎‎کنیم. به این منظور روی ETH کلیک م‎‎‎ی‎‎‎‎‎‎کنیم، و مقداری که می‎‎‎‎‎‎خواهیم قرض دهیم را وارد می‎‎‎‎‎‎کنیم.

6- با کلیک بر گزینه "Supply" و تایید تراکنش، مبلغ موردنظر از کیف پول متامسک شما به پلتفرم Compound منتقل شده و بلافاصله شروع به کسب سود خواهید کرد. 

7- در قسمت بالای صفحه سمت راست، یک گزینه وجود دارد که میزان توکن COPM که بدست آورده اید را نشان می‎‎‎‎‎‎دهد. شما می‎‎‎‎‎‎توانید این توکن را در تمام صرافی های معتبر بفروشید. همچنین می‎‎‎‎‎‎توانید از این توکن برای شرکت در تصمیم گیری ها و رای گیری ها استفاده کرده و نظر خودرا ثبت کنید. هرچند اکثر کاربران این پلتفرم توکن های COPM به دست آمده را می‎‎‎‎‎‎فروشند، چراکه توجیه اقتصادی بیشتری دارد.   

8- تبریک میگم!! به همین راحتی توانستید از وام دادن در پلتفرم Compound، یک درآمد غیرمنفعل داشته باشید و به کسب سود بپردازید. 

کلاهبرداری و خطرات احتمالی در سیستم وام دهی دیفای

این که وام دهی دیفای ممکن است خطرناک باشد یا نه، یکی از سؤالات رایج شما عزیزان بوده که دراین قسمت به آن پاسخ خواهیم داد. بله وام دادن به دارایی های دیجیتال به خصوص در DeFi، یک سرمایه گذاری ریسک پذیر برای سرمایه گذاران است. 

با وجود این مسئله که در دیفای (DeFi)، کاربران کنترل کاملی بر دارایی های خود دارند، اما وام دهی DeFi از ایمنی چندان بالایی برخوردار نیست! این عدم ایمنی به چند دلیل وجود دارد :

1- قراردادهای هوشمند ممکن است دارای خطاهای کدنویسی شده باشند، که دراین صورت نقطه ضعفی است که هکر ها از آن برای آسیب و حملات خود استفاده می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎کنند.

2- خطاهای عملیاتی و کلاهبرداری می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎تواند منجر به دست رفتن دارایی های نگهداری شده در پروتکل شود. 

اما شما می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎توانید با استفاده از بیمه DeFi، که یکی دیگر از کاربردهای DeFi به حساب می‎‎‎‎‎‎آید، سرمایه خودرا بیمه کنید. تا از وجود خطرات احتمالی و زیان های احتمالی جلوگیری کنید. 

سخن پایانی 

سیستم وام دهی در کریپتو انواع متفاوتی دارد، وام دهی در سیستم های متمرکز، وام دهی در سیستم های غیرمتمرکز DeFi (که دراین مقاله بررسی کردیم) و یک نوع دیگری از وام به نام وام های فلش (Flash Loan) که بخشی از DeFi هستند.

دراین مقاله وام دهی در دیفای را بررسی کردیم و با ذکر پلتفرم های معتبر و معروف جهانی که دراین حوزه فعالیت می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎کنند، به صورت تصویری و گام به گام نحوه ی کسب درآمد از طریق وام دادن به یکی از این پلتفرم ها (Compound) را آموزش دادیم. اگر نیاز به مشاوره بیشتر داشتید، درقسمت نظرات باما درمیان بگذارید.