مقایسه NFT و ارز دیجیتال - کاربرد NFT در اکوسیستم Web3

پیش گفتار

NFT چه تفاوتی با متاورس دارد!

NFT چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد!

این جستجوی اخیر کاربران است، کمی جای تعجب دارد که پس از گذشت چندین سال از مفهوم NFT ها و حوزه متاورس، هنوز هم کاربران چنین چیزهایی را جستجو می کنند. این نشان دهنده کمبود منابع و اطلاعات فارسی برای ایرانیان عزیز است. دراین مقاله از عصر متاورس یکبار برای همیشه به این سؤال پاسخ داده میشه. امیدورام مطالعه این مقاله به درک مفاهیم NFT، وب3، متاورس و ارز دیجیتال کمک کند.

تفاوت ارز دیجیتال با NFT چیست ؟

فناوری بلاکچین دو ناشناخته بزرگ تراکنش داده‌ای را تحت عنوان ارزهای دیجیتال و توکن‌های غیرمثلی (NFT) به جهان معرفی کرد. علیرغم اینکه این دو تعاملات کلیدی مهمی با یکدیگر دارند اما از جهات بسیاری نیز متمایز از یکدیگر هستند. به عنوان مهمترین وجه تمایز می‌توان به این مورد اشاره کرد که NFTها، دارایی‌های دیجیتالی منحصربه‌فرد و یگانه‌ای هستند که تکرار نمی‌شوند. این در حالی است که ارزهای دیجیتال قابلیت تکرارشوندگی دارند. در ادامه به شرح بیشتری از موضوع تفاوت میان NFT و ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.

NFT یا توکن غیرمثلی چیست؟

NFT مخففی از عبارت non-fungible token است که معمولا با عنوان دارایی‌های دیجیتال شناخته می‌شوند. همانطور که اشاره شد، غیرقابل تعویض بودن مهم‌ترین ویژگی و وجه تمایز NFTها از ارزهای دیجیتال است. غیرقابل تعویض بودن یا غیرمثلی بودن بدین معنی است که تنها یکی از آنها وجود دارد و هر واحد آن متمایز از توکن‌های دیگر است و نمی‌توان آن را با توکن دیگری معاوضه یا مبادله نمود.

تایید و ذخیره تراکنش‌ها در دنیای NFTها نیز توسط فناوری بلاکچین انجام می‌شود. همین ترکیب فناوری بلاکچین با ویژگی‌های منحصر‌به فرد NFTها، ویژگی‌های کلیدی دارایی‌های توکنیزه شده را مورد تایید قرار داده و مالکیت انحصاری آنها را به اثبات می‌رساند.

توکن‌های غیرقابل تعویض قابلیت خریدوفروش دارند و ارزش‌گذاری آنها توسط بازارهای NFT و صاحبان توکن‌ها انجام می‌گیرد. توکن‌های غیرقابل تعویض بیشتر در حوزه‌هایی که اصالت و یگانگی آثار بسیار مهم است، مورد توجه قرار گرفته‌اند که از جمله آنها می‌توان به حوزه هنر اشاره کرد. بدین ترتیب که هنرمندان با استفاده از فناوری بلاکچین، آثار خود را توکنیزه کرده و تبدیل به NFT می‌کنند تا امکان جعل و کپی‌برداری از آنها از بین برود. از این رو می‌توان گفت که حوزه NFT به عنوان یک روش مالکیت اثر شناخته می‌شود و توکن‌های NFT، بیشتر برای اثبات و نشان دادن مالکیت دارایی‌های دیجیتال منحصربه‌فردی از جمله آثار هنری، زمین‌های مجازی، آیتم‌های درون بازی و کلکسیون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و به ندرت به عنوان وسیله مبادله ارزش به کار می‌روند. همین امر این حوزه را در اکوسیستم وب3 بسیار پر اهمیت جلوه داده است.

به عبارتی توکن‌های غیرمثلی این امکان را برای هنرمندان و مجموعه‌داران فراهم کرده است تا از خلاقیت خود به شیوه‌ای جدید کسب درآمد کنند. این توکن‌ها در واقع اصالت، صحت، اعتبار و کمیابی و مالکیت دارایی‌ها را تضمین می‌کنند. 

از سویی توکن‌های غیرمثلی، غیرقابل تقسیم هستند و نمی‌توان آنها را به واحدهایی کوچکتر تقسیم نمود. 

ارز دیجیتال چیست؟

ارزهای دیجیتال (Cryptocurrency) به شکلی از دارایی گفته می‌شود که برمبنای پروتکل‌های رمزنگاری توسعه یافته‌اند. این ارزها فاقد هر گونه شکل فیزیکی و ملموس بوده و به صورت دیجیتال ذخیره و نگهداری می‌شوند.

ارزهای دیجیتال روی فناوری بلاکچین طراحی شده‌اند و مهم‌ترین ویژگی خود یعنی غیرمتمرکز بودن، امنیت و شفافیت را از این فناوری اخذ می‌کنند. بنابراین فناوری بلاکچین امنیت رمزارزهای دیجیتالی را تامین کرده و فرایند انتقال آنها را تسهیل می‌بخشد.

غیرمتمرکز بودن نیز بدین معنی است که این ارزها برخلاف پول‌های فیات رایج (مانند دلار و ریال)، توسط هیچ سازمان و گروهی کنترل نمی‌شوند و فرآیند انتقال آنها بدون دخالت هیچ نهاد یا شخص ثالثی صورت می‌گیرد. این ارزها فارغ از مرزهای جغرافیایی و سیاسی قابل انتقال به سراسر جهان هستند.

ارزهای دیجیتال برای نگهداری و ذخیره نیاز به کیف پول مخصوص دارند که در 3 نوع سخت افزاری، نرم افزاری و تحت وب، در دسترس کاربران قرار می‌گیرند. فرآیند انجام تراکنش در شبکه ارزهای دیجیتال بدین گونه است که تراکنش برای سنجش اعتبار ابتدا به ماینرها فرستاده می‌شود و پس از تایید، عملیات انتقال انجام شده و تراکنش در بلاکچین ذخیره می‌گردد.

بیت‎‎‎‎‎‎‎کوین بانماد BTC، به عنوان اولین رمزارز دیجیتالی در سال 2009 توسط شخصی با نام مستعار "ساتوشی ناکاموتو" طراحی و عرضه شد. طی سال‌های اخیر رمزارزهای بسیار زیادی ایجاد شده‌اند اما بیتکوین همچنان به عنوان معروف‌ترین و باارزش‌ترین ارز دیجیتال جایگاه خود را حفظ کرده است.

تفاوت توکن‌های غیرمثلی (NFT) با ارزهای دیجیتال

علیرغم اینکه توکن‌های غیرقابل تعویض و توکن‌های قابل معاوضه هر دو بر مبنای فناوری بلاکچین طراحی و عرضه شده‌اند، اما تفاوت‌های بسیار عمیقی میان آنها وجود دارد.

ارزهای دیجیتال یا همان توکن‌های قابل معاوضه، قابلیت تعویض با هم نوع خود را دارند و به لحاظ ارزش می‌توانند جایگزین یکدیگر شوند. اما NFTها فاقد ویژگی تعویض پذیری هستند و هر توکن آن دارای ویژگی متمایز و منحصربه‌فردی است که نمی‌تواند با توکن دیگری حتی از نوع خود جایگزین شود.

از سویی ارزهای دیجیتال تقسیم پذیر هستند. یعنی یک توکن آن قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر است. در صورتی که توکن‌های غیرمثلی تقسیم پذیر نبوده و نمی‌توان آنها را به واحدهایی کوچکتر تقسیم نمود.

ارزهای دیجیتال به عنوان واسطه تبادل، می‌توانند برای خرید کالا، خدمات و مبادله دارایی مورد استفاده قرار بگیرند. در واقع مهم‌ترین هدف از ایجاد بسیاری از رمزارزها، استفاده از آنها به عنوان سیستم دریافت و پرداخت، ذخیره ارزش و تسهیل تراکنش‌ها در اپلیکیشن‌های امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) بوده است.

در حالی که مهم‌ترین کارکرد توکن‌های NFT، اثبات مالکیت دارایی‌های دیجیتالی منحصربه‌فرد است و بیشتر به عنوان روشی برای اثبات مالکیت اثر مورد استفاده قرار می‌گیرند. بنابراین به ندرت به عنوان ابزاری برای مبادله ارزش به کار می‌روند.