بررسی انواع دارایی های دیجیتال و کاربرد هرکدام

مقدمه 

دارایی های دیجیتال به نوعی از دارایی ها اطاق می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎شود که ماهیت فیزیکی نداشته و برپایه بلاکچین ضرب می‎‎‎‎‎‎شوند. پس از گسترش و توسعه فناوری بلاکچین، دارایی های زیادی برپایه این فناوری به وجود آمده که هرکدام هدف خاصی را دنبال می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎کنند. یک کاربر مبتدی با شنیدن کلمه ارزهای دیجیتال به یاد معامله کردن یا ترید کردن خواهد افتاد. اما واقعیت ماجرا این است که هدف از وجود دارایی های دیجیتال و کاربرد آن ها به معامله کردن محدود نمی‎‎‎‎‎‎‎‎‎شود.

دارایی های دیجیتال انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت. 

انواع دارایی های دیجیتال 

به طور کلی دارایی های دیجیتال به 5 دسته ارزهای دیجیتال (کوین)، توکن ها، NFT ها، استیبل کوین ها و دارایی های توکن شده تقسیم می‎‎‎‎‎‎شوند، اما هرکدام از این دارایی ها دارای دسته بندی های خاص خودشان هستند که درادامه به تفاوت ها و ویژگی آن ها می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎پردازیم 

1- ارز دیجیتال یا کوین (Coin)

ارز دیجیتال شناخته شده ترین نوع دارایی های دیجیتال به حساب می‎‎‎‎‎‎‎‎‎آید. ارز دیجیتال نوعی دارایی رمزنگاری شده برپایه بلاکچین است که به عنوان ارز بومی و اصلی یک بلاکچین شناخته می‎‎‎‎‎‎‎‎شود.

2- توکن ها  

توکن ها نوعی دیگر از دارایی های دیجتال هستند که مانند ارزهای دیجیتال ثبت و ذخیره می‎‎‎‎‎‎‎‎شوند، همچنین برای معامله کردن در صرافی های دیجیتال تفاوتی بین این دو دارایی وجود ندارد. تفاوت کوین و توکن این است که توکن ها ارز بومی یک بلاکچین نیستند، بلکه از پلتفرمی که برپایه بلاکچین ایجاد می‎‎‎‎‎‎شود منشعب شده اند. به عنوان مثال ارزدیجیتال اتر ETH ارز اصلی و بومی بلاکچین اتریوم است. اما توکن MANA مربوط به یک بازی به نام دیسنترالند است که برپایه بلاکچین اتریوم ساخته شده. امیدوارم تفاوت این دو را درک کرده باشید. 

 توکن ها خود دارای انواع گوناگونی هستند؛ توکن های امنیتی، توکن های حاکمیتی، توکن های کاربردی و توکن های پاداش جزء اصلی ترین دسته بندی توکن ها هستند. 

الف - توکن های حاکمیتی 

توکن های حاکمیتی در واقع نشان مدیریتی و حاکمیتی دارند. به عنوان نمونه توکن MANA در بازی دیسنترالند نشان حاکمیتی داشته و دارندگان این توکن می‎‎‎‎‎‎‎‎توانند در رای گیری ها در امور بازی مشارکت داشته باشند. هر توکن MANA نماینده یک حق رای است، یعنی با داشتن 100 توکن MANA می‎‎‎‎‎‎توانید به یک پیشنهاد، رای مثبت یا منفی دهید و یا حتی خودتان یک پیشنهاد را برای رای گیری به اجرا بگذارید.   

ب - توکن های پاداش 

این توکن ها برای پاداش به کاربران در ازای فعالیت آن ها پرداخت می‎‎‎‎‎‎شود. به عنوان مثال؛ پاداش هایی که در بازی اکسی اینفینیتی Axie Infinity  به بازیکن ها تعلق می‎‎‎‎‎گیرد در قالب توکن SLP پرداخت می‎‎‎‎‎‎شود. یعنی توکن SLP در پلتفرم اکسی اینفینیتی یک توکن پاداش است.  

پ - توکن های ابزار یا کاربردی Utility Token

این توکن ها به عنوان ابزاری برای خرید و فروش شناخته می‎‎‎‎‎‎شوند. در هر پلتفرم یک توکن کاربردی وجود دارد که می‎‎‎‎‎‎توانید دارایی های فروشگاه را بااین توکن خرید و فروش کنید. به عنوان مثال توکن کاربردی پلتفرم سندباکس SandBox توکن Sand نام دارد و شما برای خرید از فروشگاه این بازی باید با توکن Sand معامله کنید. 

3- استیبل کوین ها StableCoins 

استیبل کوین نوع دیگری از دارایی های دیجیتال با پشتوانه مالی هستند و هدف ثبات قیمت را دنبال می‎‎‎‎‎‎کنند. می‎‎‎‎‎‎دانیم که بازار ارزهای دیجیتال و توکن ها دارای نوسانات قیمتی زیادی است و این نکته می‎‎‎‎‎تواند ضرر های زیادی را برای سرمایه گذاران به همراه داشته باشد. به همین جهت استیبل کوین ها به وجود آمده اند تا به عنوان یک ابزار جایگزین ارزهای فیات (ارزهای سنتی مانند ریال یا دلار)، عمل کنند. استیبل کوین ها که دارای یک پشتوانه مالی هستند، همواره ارزشی برابر با پشتوانه خود دارند. به عنوان مثال USTD یک استیبل کوین با پشتوانه دلار است و همواره قیمت آن برابر یک دلار است.

انواع استیبل کوین شامل؛ با پشتوانه ارزهای فیات مانند دلار، با پشتوانه کالا مانند طلا یا نقره، با پشتوانه دیگر دارایی های دیجیتال و استیبل کوین های الگوریتمی می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎شوند.

 در مقاله استیبل کوین بیشتر بخوانید. 

4- توکن های غیرمثلی یا NFT ها

Non Fungible Token یا به اختصار NFT به معنای توکن های غیرمثلی است. NFT ها نیز مانند دیگر دارایی های دیجیتال عمل می‎‎‎‎‎‎کنند، به همان شکل در کیف پول دیجیتال شما ذخیره و در بلاکچین ثبت می‎‎‎‎‎‎شوند. تفاوتی که وجود دارد همین صفت غیرمثلی است. 

غیرمثلی به این معناست که هرکدام از آن ها منحصربه فرد هستند و مثل و مانند یکدیگر نیستند. برای درک بهتر یک ارز فیات مانند دلار را درنظر بگیرید؛ 10 دلار همیشه برابر با 10 دلار است و تمام 10 دلاری ها مانند هم هستند. در مقابل یک ویلا یا باغ را درنظر بگیرید؛ هیچ ویلایی از نظر ارزشی برابر با یک ویلای دیگر نیست و برای معامله آن ها نیاز به بررسی و برآورد ارزش هردو ملک خواهد بود. 

برای درک بهتر مقاله NFT یا توکن های غیرمثلی چیست را مطالعه کنید.  

NFT ها دارای انواع گوناگونی هستند؛ NFTهای هنری، NFT های موسیقی، NFT های گیم‎‎‎‎‎‎فای GameFi، عکس ها، NFT های کلکسیونی، NFT آواتار ها و مهم تر از همه NFT های کاربردی یا Utility NFT. 

توصیه می کنم مقاله Utility NFT را مطالعه کنید تا با ویژگی های جذاب و کاربردی، همچنین فرصت های کسب درآمدی که ارائه می دهند آشنا شوید. 

5- دارایی های توکن شده 

فرآیندی وجود دارد به نام Tokenization به معنای توکن سازی که این امکان را می دهد تا هرچیزی را تبدیل به توکن ها کنیم. به عنوان مثال می‎‎‎‎‎‎توانید یک ملک 100 میلیون تومانی را به 100 توکن 1 میلیون تومانی تبدیل کنید، در این صورت هم مرحله فروش آسان 

می‎‎‎‎‎‎‎‎‎شود و هم افراد بیشتری قادر به سرمایه گذاری هستند. به طور خلاصه شبیه به فروش دانگی عمل می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎کند. علاوه بر املاک و مستغلات، در فرآیند توکن سازی می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎توانید اطلاعات مهمی را با هدف رمزگذاری به توکن ها تبدیل کنید. 

سخن پایانی 

دراین مقاله با 5 دسته اصلی از دارایی های دیجیتال آشنا شدیم. با وجود تمام تفاوت ها باید بدانید ماهیت دارایی های دیجتال مشابه هم هست و به همان شکل ذخیره، ثبت یا خرید و فروش می‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎شوند. و اگر شما یک تریدر (معامله گر) هستید تفاوتی ندارد کدام دارایی دیجیتال را معامله می‎‎‎‎‎‎‎‎کنید و تنها ارزش یک دارایی برای شما اهمیت دارد نه کاربردهای آن. اما شناخت انواع دارایی های دیجیتال و کاربردهای آن ها، می‎‎‎‎‎‎‎‎تواند حتی در معاملات شما نیز اثر گذار باشد.

نوع دیگری از دارایی های دیجیتالی هم وجود دارد به نام توکن های DeFi و شامل تمام توکن هایی که در امورمالی غیرمتمرکز (DeFi) کاربرد دارند می شود.

 به عنوان مثال توکن UNI یک توکن کابردی در صرافی غیرمتمرکز (DEX) یونی سوآپ (UiniSwap) است و می تواند به عنوان ابزاری برای پرداخت کارمزد ها استفاده شود. این توکن علاوه بر کابردی بودن جزء دسته بندی توکن های DeFi نیز به حساب می‎‎‎‎‎‎آید.